Bu siyah-beyaz (ya da sepya) fotoğrafın çekim yılı 1970. Bir akrabamızın ameliyatı sonrası hastanede çekilmiş. Annem, babam, kardeşim ve ben.. Radyo benim kucağımda!.. İlk transistörlü radyomuza sahip olduğumuz yıl. Radyo benim için önemli bir aygıt. Hasta ziyaretinde de yanımda götürmüşüm.
Sokakta iken antenini biraz uzatınca yürürken radyo dinleyebiliyorsun. O günler için ilgi çekici bir cihaz diğer yandan da. Pilleri el verdiği sürece neredeyse yayını aldığı her ortamda dinleme şansına sahipsin.
Salon radyoları..
Ülkede televizyon yayınları başlayalı henüz iki (2) yıl olmuş. Yayınlar sadece Ankara'da. Bazı bölge radyolarının olduğu şehirlerde ise, geçici kurulan stüdyolarda haftanın üç (3) günü paket (bant) yayın söz konusu. Ve hepsi de siyah-beyaz tabi.. Böyle bir ortamda dünya ile irtibatımızı sağlayan ise elektrikli (cereyanlı), lambalı özellikli, büyükçe, köşe başı, salon radyoları.. (görsele buradan da ulaşabilirsiniz..)
Henüz cep telefonlarının hayalini bile kuramazken ve sabit ev telefonlarına mahkum iken, Transistörlü radyo sayesinde radyoyu, sesi sokağa taşımış olmak özgürlüktü, bu da başlı başına bir devrimdi.
.jpg "(Muammer KOTBAŞ arşivi - 1970, Trabzon)") |
| (Muammer KOTBAŞ arşivi - Trabzon, 1970) |
Hafta sonları maç yayınları..
Hafta sonları babamla şehirde gezmeye çıktığımızda, o transistorlu radyoyu mutlaka yanımıza alırdık. Bunun en önemli nedeni, babamın futbol merakıydı. Bundan biz de payımıza düşen etkiyi alırdık. O yıllarda; şimdi adı süper lig olan 1. lig ile 2. ve 3. futbol ligleri maçları Cumartesi - Pazar günleri ve yalnızca gündüz saatlerinde oynanırdı. Radyodan canlı yayınlanan tüm maçları böylece dinleme şansına sahip olurduk.
1. lig karşılaşmaları ve önemli 2. lig maçları, anlatıcı spor spikerlerince radyodan canlı anlatılırken; şu anonslar en çok aklımda kalanlar olmuştu.
"Sayın dinleyiciler! Mikrofonlarımızı Kayseri'ye çeviriyoruz!.."
ya da
"Sayın dinleyiciler! Mikrofonlarımız şimdi de Trabzon'da.."
Bu ve benzeri türdeki anonslardan anlaşılırdı ki, bağlanılan şehirdeki maçlarda yeni gelişmeler var.. Bunu duyduğumuzda heyecan ve dikkatimiz daha da artardı. Bu anons; penaltı, gol, ya da kırmızı kart vb. gibi önemli bir pozisyon ya da olay anlamına gelmekteydi. O anlarda radyoyu kulağımıza yaklaştırır, gelişmeleri çok dikkatli dinlerdik.
Evimize giren siyah-beyaz televizyon ve sonrası..
Siyah-beyaz yayın yapan televizyon 1974'te evimizde yerini alsa da, radyo hayatımızdan hiç çıkmadı. Kısa yayın saatleri, televizyonun gündelik saltanatını da kısa tutuyordu. Radyo hep vardı ve daha etkindi. Müziğin her türü ve radyo tiyatrosu dinlenen başat özelliklerdendi.
Gün geldi, (1992'de) özel radyo istasyonları kurulunca alternatifimiz arttı. O dönemde bazı özel radyolarda röportajlarım olduğu gibi bazılarıyla da çalışma serüveni yaşadım. Program yaptım, yazarlık deneyimim oldu. Bir süre de tiyatro oyuncusu Toprak SERGEN'le çalıştım.
Aradan geçen 50'den fazla yılda; radyo cihazları çeşitlendi, Bunlardan edindiklerim oldu. Bir dönem, ilk FM radyolu cep telefonum olmuştu. Aldığım müzik setinindeki ilk koşulum, radyolu, FM kanallı olmasıydı. Dijital gelişmeler sonucu günümüzde farklı radyoları dinleme şansı çoğaldı. Artık internet üzerinden dünya radyo yayınlarına sağlıklı ulaşılabiliyor.
Bir kaç öneri..
Doğduğumda; evde baş köşedeki cereyanlı radyo ile başlayan radyo dinleme merakım bugün de sürmektedir. İyi bir radyo dinleyicisi olduğumu yeri geldikçe belirtiyorum. Çocukluğumdan gelen bu harika alışkanlık bundan sonra da devam edecek.
Madem bu kadar iyi dinleyiciyim, o zaman bir - iki önemli ipucu fısıldayabilirim sanırım.. İçerik olarak yayınlarda seçici olmak gerekiyor. Arabesk, kültürel düzeye erişemeyen yayınlardan uzak durmalı. Haber, yorum, ufkumuzu genişletecek çeşitli konulu programları olan ve müzik ile konuşma dengesini koruyabilen radyoları bulup dinlemenizi öneririm.
Sadece kaliteli müzik yayını yapan yerli yabancı kanallardan da asla vazgeçmeyin. Değişmeli olarak dinleyin. Özellikle karikatür çizerleri, çizim yaparken sizi motive edecek müthiş güzel besteleri mutlaka dinleyin. 💖
Bu içerik Kotbas Art Colors tarafından derlenmiştir.