Sanatı ve Sanatçıyı Anlamak


Geçmiş yıllardan arşivimde yer alan sanat ve yaşam üzerine yazılarımdan bazılarını, yeniden bu sayfalarda aktarmaya devam ediyorum. Bu yazılanların günümüzde de okunmasında yarar görüyorum.

Karikatür sergisi açma düşüncemi söylediğim bir arkadaşım bana, "Niye sanat yapıyorsun?" diye sorup, "Para kazanamıyorsun, boşuna uğraşıyorsun!" diyerek kendince gerekçe gösterdiğinde O'na şu kadarını söyledim; " Sanat ve sanatçı insanlık için vardır. Ben de insanlar için bir şeyler yapmaya çalışıyorum" dedim.

(Foto: Muammer KOTBAŞ - 08.11.2009)

Geçmiş yıllardan arşivimde yer alan sanat ve yaşam üzerine yazılarımdan bazılarını, yeniden bu sayfalarda aktarmaya devam ediyorum. Bu yazılanların günümüzde de okunmasında yarar görüyorum.


Konu ve içerik açısından bir bütünlük oluşturan bu yazılardan daha önce 
ve 
başlık iki yazıma yer vermiştim. 

"Sanatı ve Sanatçıyı Anlamak" başlıklı bu üçüncü yazım, Trabzon'da basılmış olan 'Sahil' dergisinde Şubat 1995 tarihinde yayımlanmştı. İçeriğindeki düşünce o dönem düşüncelerimi yansıtmaktadır. Bazı cümlelerimin (şimdi okuduğumda), çok iddialı olduğunu da fark ettim. Bir-iki dizgi hatası yanında, bir kaç kelimeyi de ben düzelttim.

İyi okumalar!


Sanatı ve Sanatçıyı Anlamak

Karikatür sergisi açma düşüncemi söylediğim bir arkadaşım bana, "Niye sanat yapıyorsun?" diye sorup, "Para kazanamıyorsun, boşuna uğraşıyorsun!" diyerek kendince gerekçe gösterdiğinde O'na şu kadarını söyledim; "Sanat ve sanatçı insanlık için vardır. Ben de insanlar için bir şeyler yapmaya çalışıyorum" dedim.


Bugün bizim toplumumuzun en önemli sorunlarından  biri de işte bu noktada yatıyor. Kendimizi ileri düzeyde sayabilmek için sanatı izlemek zorundayız. Sanatı izleyebilmek de bir kültür sorunudur. Kültür sorunu halledilince; sanat daha iyi anlaşılıp algılanacak, böylece insan kendine daha çok şey katarak gelişecektir.

İnsanlığın var olduğundan bu yana var olan sanat; kendini bir anlamda zanaatla göstermiştir. İlk insanların duvarlara çizdikleri figürlerden başlayıp, taşı yontmaları, demiri işlemeleri, av yapmalarıyla devam eden ve günümüz insanının rahatına yönelik be varsa hepsi bugüne dek düşünce olgusuyla gelmiştir. 

Düşünceler sanatla olgunlaşıp, zanaatle şekillenip hayata geçirilmiştir. Bunun gibi birçok özellikleri, onları diğer insanlardan farklı kılar. Bu farklılık sayesinde ortaya koydukları her eserde, insanlara anlatmak istedikleri çok şey vardır. Çünkü sanat, hayatı yorumlayan bir uğraştır. Dolayısıyla insan zekasının doğayı işlemesi olarak kabul edilir.


Başta da söylediğim gibi, ilk insan mağara açtıktan sonra onun duvarlarına resimler/çizimler yaparak, rengin ve çizginin verdiği keyifle baştan çıkan zanaatçı, kendini bunlara kaptırmıştır. İlkel çömlek ve sepet işlerinde zanaatçı ile sanatçıyı birbirinden  ayırmak zordu o dönemde.

Bugün artık güzel sanatlar ile zanaat arasındaki önemli fark şudur. Güzel sanatlar bizi aracısız olarak, zanaat ise dolaylı bir şekilde tatmin etmektedir. İnsan sadece ekmekle yaşayamaz. Sanat,  insanların adeta teneffüs zamanıdır. Sanat keyfi ile  sanat eserleri, medeniyetimizde iyi hayatın neye benzeyeceğini bize sezdiren habercilerdir.

"Buz Dansı-Artistik Patinaj - 2007"
"Ice dance - Figure stating - 2007
(İllüstrasyon: Muammer KOTBAŞ)


Daha çok şey söylenebilir sanat konusunda. Sanatçıların önemini ortaya koyan şu satırlara dikkat edin: "Günlük tecrübe dediğimiz o yarı bulanık, yarı uyuşuk hal, bizi etrafımızdaki gerçeklere karşı köleleştirir. Sanatçı, gözlerimizi, kulaklarımızı ve hayalimizi açar: Öyle ki, yazdığı, çixdiği veya bestelediği şey, içinde dolaşıp soluduğumuz o sisli gerçek çevreden daha gerçek bir hale gelir.


Sanat ve sanatçı insanlık için bu kadar önemliyken, Türkiye'de bugün sanat değer görmüyor ve dolayısıyla sanatçı aç geziyorsa  bunun suçunu, toplum kendisinde aramalıdr. Şu iyi bilinmeli ki, sanatçı maalesef aç geziyor, ama boşuna uğraşmıyor. Niye sant yapıldığını anlamak istiyorsanız, şu andan itibaren çevrenizdeki herşeye daha dikkatli bakınız. Her şeyde insan zekasının sanatsal izlerine rastlayacaksınız. (Muammer KOTBAŞ, Sahil Gazetesi, Trabzon - 1995)

Kaynak: ("Sanat ve İnsan", Irwin EDMAN, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, 1991,. Çeviri: Turan OĞUZKAN) 

(Sahil Dergisi, Trabzon - Şubat 1995)


Bu içerik Kotbas Art Colors tarafından üretilmiştir.
Daha yeni Daha eski