Gerçeğe aykırı bir bilgiyi alenen yayan kimseye, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası getiren, internet medyasını süreli yayın kapsamına alan düzenlemeleri de içeren Dezenformasyonla Mücadele Yasası, 18 Ekim 2022 Salı gününün ilk dakikalarında Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Bu yeni düzenleme ile ilgili Hukukçu, gazeteci ve siyasiler endişelerini dile getirmişler ve konu gündemde sıkça konuşulmuştu. Yapılan eleştirilerde; haber alma özgürlüğünün daha da kısıtlanacağı gibi gazeteciler üzerinde baskıların da artacağına dikkat çekilmişti..
 |
| (Taslak İllüstrasyon: Muammer KOTBAŞ, 2004) |
Karikatürcü Yalan Söylemez! Çizgiler Gerçeği Söyler!
"Dezenformasyonla Mücadele" yasası 13 Ekim 2022 tarihinde Meclis'de kabul edilmişti.
Gerçeğe aykırı bir bilgiyi alenen yayan kimseye, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası getiren, internet medyasını süreli yayın kapsamına alan düzenlemeleri de içeren Dezenformasyonla Mücadele Yasası, 18 Ekim 2022 Salı gününün ilk dakikalarında Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
 |
| Resmi Gazete - 1. ve 2. maddeler |
Bu yeni düzenleme ile ilgili Hukukçu, gazeteci ve siyasiler endişelerini dile getirmişler ve konu gündemde sıkça konuşulmuştu. Yapılan eleştirilerde; haber alma özgürlüğünün daha da kısıtlanacağı gibi gazeteciler üzerinde baskıların da artacağına dikkat çekilmişti..
Bazı gazeteci meslek sendikaları da bunun 'sansür yasası' olduğunu, 29'uncu maddedeki unsurların keyfi uygulamalara yol açabileceğine vurgu yapmıştı.
Bugünden itibaren yürürlükte olan 40 maddelik düzenlemeye göre, Türk Ceza kanuna ihdas edilen madde ile sosyal medyada yalan haber yaymak suç sayılacak.
Yasanın 2. maddesindeki düzenlemeye göre; 5187 sayılı kanunun 2. maddesinin (ı) bendinde yer alan "karikatürü yapanı" ibaresinden sonra gelmek üzere eklemeler yapılmış.
(...)
MADDE 2- 5187 sayılı Kanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine “yayınlarını” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve internet haber sitelerini” ibaresi; (ı) bendine “karikatürü yapanı,” ibaresinden sonra gelmek üzere “görsel veya işitsel içerikleri kaydeden veya düzenleyeni,” ibaresi ve fıkraya aşağıdaki bentler eklenmiştir. (...)
En çok tartışılan 29. madde şu şekilde;
(...)
MADDE 29- 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununa 217 nci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.
“Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma
MADDE 217/A- (1) Sırf halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak saikiyle, ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yayan kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır.
(2) Fail, suçu gerçek kimliğini gizleyerek veya bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlemesi hâlinde, birinci fıkraya göre verilen ceza yarı oranında artırılır.” (...)
 |
| "Haykır - ış" (Taslak İllüstrasyon: Muammer KOTBAŞ, 2004) |
Bir örnekleme yapalım..
Örneğimizi Şabanoviç isimli bir karikatürcü üzerinden şekillendirelim.
Örnek-1:
Bu karikatürcü ile ilgili aslı olmayan, yani yalan bir haber söz konusu. Haber şu şekilde olsun: "Şabanoviç'in daha önce aldığı ödül iptal edildi."
Sosyal medyada bir hesap sahibi bu yalan haberi gerçekmiş gibi paylaşsın.
Haberi bu şekilde yayan araştırılır bulunur elbette.
Ancak ilk anda bu paylaşımdan yola çıkarak birçok kullanıcı da aşağıdaki gibi araştırmadan (ya da bilinçli olarak) paylaşımlarda bulunduğunda, "halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma" kapsamında değerlendirilecek midir?
A kişi- Şabanoviç'in daha önce aldığı ödülün iptal edildiği söyleniyor.
B kişi- Şabanoviç'in daha önce aldığı ödülün iptal edildiği yönünde paylaşımlar yapılıyor.
C kişi- Şabanoviç'in daha önce aldığı ödülün iptal edildiğini tahmin ediyorum.
D kişi- Şabanoviç'in daha önce aldığı ödülün iptal edildiğini düşünüyorum
E kişi- Şabanoviç'in daha önce aldığı ödül iptal edilmiş.
F kişi- Şabanoviç'in daha önce aldığı ödülün iptal edildiğine inanmıyorum.
G kişi- Şabanoviç'in daha önce aldığı ödülün iptal edilmediğini düşünüyorum
Karikatürün Dili..
Karikatürcüler mesleklerini yalanla sürdürmez. Kişi özel yaşamında ilişkilerinde yalana başvurabilir. Fakat çizdiği karikatürlerde espri vardır. Hiciv, yergi, eleştiri ve mizah vardır.. yalan yoktur. Dolayısıyla çizgiler gerçeği söyler.
150 yılı aşkın süredir dünya üzerinde bu böyledir. Farklı ülkelerde, farklı dönemlerde zaman zaman karikatüre-karikatürcüye baskılar yaşanmışsa da, karikatürün dili gerçeği söylemek zorundadır. Yoksa karikatür olmaz.
Farklı bir dönem..
Türkiye'de 18 Ekim 2022'den itibaren artık yeni ve çok farklı bir dönem başlıyor. Soruların yanıtı mutlaka karşılığını bulacaktır. Neler olacağını yaşayarak göreceğiz.
Umarız, uygulamada problemler yaşanmaz!.
Aksi halde demokratik ortamdan sapmaların ağır yükü sırtımızda olacaktır.
7418 sayılı
"Dezenformasyon la Mücadele" Yasası Resmi Gazete
Benzer Yazılarım:
Neden İllüstrasyonlarım Taslak? >
 |
| (Taslak İllüstrasyon: Muammer KOTBAŞ, 2005) |
Bu içerik Kotbas Art Colors tarafından üretilmiştir.
Etiketler
2022
Çizer
çizim
Ekim
Gazete
grafik
Graphic
Illustration
İllüstrasyon
Karikatür
karikatürcü
Yasa
yazı