Muammer KOTBAŞ
İnternetin ve ofset baskının olmadığı yıllardan devam eden vinyet geleneği artık günümüzde bambaşka bir boyuta evrildi.
Baskı teknolojilerinin yeterince gelişmediği dönemlerde, gazetelerde kullanılacak görsellerde eksiklik çekilebiliyordu. Herhangi bir haber, bir yazı dizisi ya da bir olay hakkında tatmin edici, açıklayıcı bir fotoğraf yoksa; yerine uygun bir görsel bulmak veya bir çizimle bu eksikliği gidermek gerekiyordu.
1980'li ve 90'lı yıllarda çalıştığım gazete ve dergilerde görsel eksikliğini giderecek çizimler de yapıyordum. Hatta bazı reklam broşürlerinde de benzer çizimleri kullanıyordum. Bu tür resimlemeler ve çizimler, vinyet (vignette. eng) olarak adlandırıldığından, konuşma dilimize de öyle yerleşmişti.
Vinyet çizim işleri GIRGIR mizah dergisinde de sıkça yapılan bir şeydi. Sayfalardaki yazıların, öykülerin içinde yer verilirdi.
Zamanla birçok gelişmeye paralel olarak teknoloji gelişti. Fakat bugün yapay zeka ile geldiği nokta, bizlerin geçmiş yıllarda hayal edemeyeceğimiz bir yerde. Yapay zekaya gerekli komutları verdiğinizde, istediğinizden ve yapabileceğinizden çok daha iyisini (neredeyse kusursuz, bazen çok az kusurlu) görseli hazırlıyor size. Hatta karikatür çizdirip mutlu(!) olmanız söz konusu.
Arşivlerim arasından bulabildiğim bu broşür, bir firmanın bilgisayar kursu için hazırlattığı bilgi içeren broşür. O dönem Macintosh bilgisayarlar yeni yeni piyasada yerini alıyor. Firma da bilgisayar öğrenme kursları düzenliyor ve broşürdeki vinyetleri ben çizmiştim. Yıl<: 1991..
(Muammer KOTBAŞ arşivi)
gazetede yayımladığı reklamı için yaptığım resimleme.
(Muammer KOTBAŞ arşivi)
Son günlerde sosyal medyada en sık rastlanılan yapay zeka çizimi türü, resimleme.. yani vinyet. Konu donelerini sıralayınca, yapay zeka birbirinden göz alıcı vinyetleri sunuyor. Anında elde ederek istediğiniz sanal platformda yayınlayabiliyorsunuz.
Alttaki örnekler gündemde olan konularla ilgili yapay zeka ürünleri. Bazıları, kişinin söyleyeceğini yazmak yerine, vinyet çizime yansıtarak yayımlamasıyla amacına ulaştığı söylenebilir.
Dip Not: Avrupa'da bazı ülkelerde otoyol geçiş kartı kullanılıyor. Bu kartın ismi de vinyet olarak geçiyor. Onunla çizim vinyetini karıştırmamak gerekiyor.
Bu içerik Kotbas Art Colors tarafından hazırlanmıştır.