1980'li yıllarda karikatür dünyasından derlenmiş "Karikatürde İlkler ve İlginçlikler" başlıklı notlar dizisinden birkaçı.. Günümüzden çok farklı bir döneme, buradaki notlarla tanıklık edebiliyoruz.
Bir Zamanlar "Karikatürde İlkler ve İlginçlikler"
Muammer KOTBAŞ
Karikatürle ilgili kaynaklara (ve doğal olarak birçok şeye) oldukça sınırlı ulaşılabildiği yıllarda 1988 ve hemen sonrasında, derlediğim "Karikatürde İlkler ve İlginçlikler" başlıklı notlardan bir demet.
Arşivimde şimdilik bu kadarını bulabildim. Trabzon'da Karadeniz gazetesinin "TAKA" mizah sayfasında her hafta yayımladığım derleme notları, o dönemin karikatürü, gündemi ve güncel yaşamına dair az da olsa bilgi veriyor. Örneğin adı geçen bazı karikatürcülerin, günümüzde neler yaptığı hakkında pek bilgi sahibi değiliz. Bu geçen 37 yılda yaşamını kaybeden çizerlerimiz de var.
Kotbas Art Colors
"Karikatürde İlkler ve İlginçlikler" / 22 Ocak 1989.
Karadeniz gazetesi, TAKA Mizah Sayfası (sayı: 357)
--> Karikatürcü Hakan DERMAN, insanlardan oluşan 7 metrelik "Canlı Karikatür" sergisini Türkiye'de açan ilk karikatürcü oldu. DERMAN ayrıca 12 metre boyundaki bez üzerine çizdiği bir karikatürle de ilginç bir sergi açmış oldu
--> Karikatürcüler Derneği ilk kez 1988'in ilk aylarında yurt genelinde dernek irtibat büroları açılmasını sağladı. Ankara, İzmir, Eskişehir ve Trabzon bu şanslı illerden oldu. Trabzon büro sorumlusu görevini Karikatürcü Ziya RAMOĞLU üstlenmişti.
 |
| "Karikatürün Arka Yüzü" Muammer KOTBAŞ Kişisel Karikatür Sergisi 10-17 Ekim 1988, Vakıflar Bankası Sanat Galerisi |
--> Trabzonlu çizerlerden Muammer KOTBAŞ 10-17 Ekim 1988 tarihlerinde Trabzon'da açmış olduğu 3. kişisel karikatür sergisi olan "Karikatürün Arka Yüzü" adlı sergisinde Türkiye'de ilk kez bir yeniliği gerçekleştirdi. "Madalyon" esprisinden yola çıkarak, önlü arkalı çizdiği karikatürleri yerleştirdiği fon üzerinde, her iki tarafını izleyicinin çevirip bakabilmesini sağladı.
 |
| "Karikatürün Arka Yüzü" Muammer KOTBAŞ Kişisel Karikatür Sergisi 10-17 Ekim 1988, Vakıflar Bankası Sanat Galerisi |
"Karikatürde İlkler-İlginçlikler" / 20 Mayıs 1989.
Karadeniz gazetesi, TAKA Mizah Sayfası (sayı: 360)
--> Türkiye'de ilk karikatür okulu ODTÜ'de kuruldu. "ODTÜ Gülmece Topluluğu" (OGT) adıyla kurulan karikatür okulunda Nezih DANYAL'ın, karikatür sanatı üzerine bilgi vereceği derslere yalnızca ODTÜ öğrencileri katılabiliyor. Okul 12 Aralık 1988 Pazartesi gününden başlayarak etkinliğini sürdürüyor.
--> Karikatürcüler Derneği ilk kez Türkiye Etap Otellerinin 15. yılı nedeniyle karikatür sergisi düzenledi.
17 Ekim 1986'da Ankara Etap Otel'de açılan sergide, izleyicilerin oyları ile seçilen 3 karikatürün çizerine çeşitli ödüller verildi.
--> Mersin'de ilk karikatür sergisi Mart 1986'da açıldı. Devlet Güzel Sanatlar Galerisi'nde yer alan sergiye Serdar KUTÇA, Faruk KARAÇAY, Nusret DEMİR, Muammer KOTBAŞ, Adnan TAÇ, Selim EVSEL, Murat İLHAN, Nazmi ÖZSEZER toplam 60 eser ile katıldılar.
"Karikatürde İlkler-İlginçlikler" / 27 Mayıs 1989.
Karadeniz gazetesi, TAKA Mizah Sayfası (sayı: 361)
--> Tek sütunluk "Cep Karikatürü"nün yaratıcısı İngiliz çizer Obsert LANCESTER'dir. 1909 yılında doğan sanatçı ününü 1939'dan başlayarak 42 yıl sürekli olarak "Daily Express" gazetesinin baş sayfası için çizdiği karikatürlerle kazandı. Çizer 26 Temmuz 1986'da ölmüştür. "Cep karikatürü"nün boyutları ise (50mm x 44mm)'dir.
--> Trabzon Gazeteciler Cemiyeti'nin ilkini düzenlediği "1987'de Trabzon'da Yılın Gazetecileri" yarışmasında "Karikatür" dalında ödülleri ilk kez Hikmet AKSOY ve Muammer KOTBAŞ aldılar.
--> Karikatürcü Sema ÜNDEĞER'in satirik bir heykeli 13. Uluslararası Tolentino Bienali'nden sonra Uluslararası Karikatür Müzesi'ne kabul edildi (1985).
.jpg "30 Haziran 1989 - Trabzon Valisi Enver HIZLAN (Trabzon)") |
| "Üç Köşeli Dörtgen" Karikatür sergisi - 30 haziran - 8 Temmuz 1989 30 Haziran 1989, Vakıflar Bankası Sanat Galerisi, Trabzon Trabzon Valisi Enver HIZLAN ile birlikte çizerler ve izleyiciler açılışta. |
"Karikatürde İlkler-İlginçlikler" / 8 Aralık 1989.
Karadeniz gazetesi, TKA Mizah Sayfası (sayı: 371)
--> Bulgaristan'ın Türk soydaşlarımıza uyguladığı "baskı politikası"nı sanatsal platformda değerlendiren ilk kez Trabzonlu karikatürcüler oldu. Hikmet AKSOY, Adnan TAÇ, Muammer KOTBAŞ ve Nizamettin MOLLASALİHOĞLU'nun 32 eserle ortak açtıkları "Üç Köşeli Dörtgen" adlı karikatür sergisi 30 Haziran - 8 Temmuz 1989 tarihlerinde Trabzon Vakıflar Bankası Sanat Galerisi'nde sergilendi.
Sergide ayrıca, Avrupa İnsan Hakları Komisyonu'na gönderilmek üzere Bulgaristan bayrağının çizili olduğu bir karikatüre siyah çelenk koyarak izleyicilerin protesto imzalarına açtılar.
Bu Sitede yayımlanan yazı ve görsellerin fikri sorumluluğu eser sahiplerine aittir
Bu içerik Kotbas Art Colors tarafından derlenmiştir.