Karikatürde manipülasyon ve kopyacılık olaylarına iki yenisi daha eklendi. Seyran CAFERLI ve Jitet KUSTANA, böylesi bir olayla etkilenen çizerlerimiz.
Muammer KOTBAŞ
Karikatürde manipülasyon ve kopyacılık olaylarına iki yenisi daha eklendi. Seyran CAFERLI ve Jitet KUSTANA, böylesi bir olayla etkilenen çizerlerimiz.
Azerbaycanlı karikatürcü Seyran CAFERLI'nin bir karikatürü, bir sosyal medya kullanıcısı tarafından üzerinde oynanarak ve bazı eklemeler yapılarak, sanal ortamda yayımlandı.
Eser sahibi bu yapılanı çok kısa bir sürede görüyor. Ve haklı olarak "Karikatürüme iznim olmadan böyle yanlış bir fikir çizerek sanatıma yapılan saygısızlığı kınıyorum." diye
tepkisini gösterirken, karikatürcüler de tepkisiz kalmıyor. Yapılacaklar konusunda ilk akla gelen, yasal yollardan girişimde bulunmak.
Ancak söz konusu karikatürde manipülasyonu yapan kişi, görünen o ki, ticari bir kaygıyla yapmamış bunu. Bir yarışma için de yapmamış. Sadece eğlence amaçlı. Burada da şunu söyleyebiliriz. Dünyaca ünlü ressamların topluma mal olmuş çok bilindik tabloları ile ilgili her sanat dalında o kadar çok versiyonu üretilmiş ki. Karikatürde örneğini çok görürüz. Yarışmalarda ödüller de kazanır çizerleri. Bu açıdan bakarsak, Seyran CAFERLI'nin karikatürünü de kamuoyuna mal olmuş olarak düşünürsek, bunun doğal bir sonuç olduğunu ve benzerlerine rastlayabileceğimizi gösterir bize.
Seyran CAFERLİ'nin, üzerinde oynanan karikatürü (Kaynak: Facebook) |
Seyran CAFERLI'nin orijinal karikatürü. (Kaynak: Facebook) |
Yine de eser sahibinin olaya nasıl baktığı önemli. İstemediği bir davranış olarak düşünüyorsa elbette yasal yollardan hakkını aramalı.
Diğer olumsuz etkilenen çizerimiz Endonezyalı Jitet KUSTANA. O'nun karikatürü; bu yıl Romanya'da düzenlenen ve bir kaç gün önce sonuçlanan "34. Uluslararası Gura Humorului Mizah Festivali"nde gençler kategorisinde Romanyalı bir gencin kopya ederek ödül almasıyla gündeme geldi.
Jitet KUSTANA durumu yarışma organizasyonuna bildirerek ve gerekli girişimlerde bulunarak o ödülü iptal ettirdi.
Bundan sonra da benzeri örneklerle karşılaşacağız gibi gözüküyor. Çizerlere, eser sahiplerine düşen görev, sonradan yasal haklarını arayabilecekleri sağlamlıkta eserlerini açık ortamlarda paylaşmalarıdır.
(Solda) Jitet Kostananın kopya edilen karikatürü.
Seyran CAFERLI Karikatürüne Yapılanlara Karşı Çizerlerin Yorumları:
"Sanata ve sanatçıya yapılan büyük bir saygısızlık bu. Bir sanat eserini bu şekilde tahrif etmek ve kullanmak akıl alır gibi değil. Kınıyorum." (Musa GÜMÜŞ)
"Dava açılabileceğini, bunun bir suç olduğunu bilmiyorlar herhalde.." (Mehmet ZEBER)
"Bunu hangi geri zekalı yaptıysa bende kınıyorum sanata ve sanatçıya saygısızlık. Bende kınıyorum Seyran usta yanındayız telif davası aç en azından Emsal teşkil eder." (Asaf BUDAK)
"Karikatürünüzle kimin oynadı üstünde ki imza ile çok belli oluyor dava açabilirsiniz.." (Müfide ERŞEN)
"Dava açma hakkınız var." (Atay SÖZER)
Yarışmada ödülü iptal edilen çizim.. |
Jitet KUSTANA'nın orijinal karikatürü |
Bu içerik Kotbas Art Colors tarafından hazırlanmıştır.