Doğru Yazılsın, Doğru Söylensin.. Dil Yok Olursa!

Konuşma ve yazma dilimiz Türkçeyi, mantığımın bilincinde olduğumdan bu yana sürekli doğru kullanmaya çalışmışımdır. Bu gerçeğin farkında olunca zaten aksine davranmak için bir neden kalmıyor. 

Bir de; dilin bir ulus için ne kadar önemli olduğunu, dilin bozulmasının ulusal bağımsızlığın sonu olacağını öğrenince, konunun daha da önem kazandığına tanık oluyorsunuz. 

Bu nedenle dil ve yazım; üzerinde önemle durulması gereken bir konu. Üstelik topluluk içinde düzgün, sağlıklı ve anlaşılabilir iletişim kurabilmenin de tek yolu. Burada; yazım konuşma dili üzerine oluşacak arşiv, aynı zamanda bir başvuru kaynağı olarak da değerlendirilebilir. Bu anlamda bir katkı olacaksa, hepimiz için kazanım olacaktır.

(Taslak/Grafik İllüstrasyon: Muammer KOTBAŞ, 18 Nisan 2016)
©   Copyright, KotbasArtColors

-----

Tömer’de görevli Türkçe öğretmeni bir arkadaşım anlattı:

       “Tömer olarak biz yabancılara Türkçe öğretiyoruz. Dil kursumuzda bir Macar genci vardı. Derste ben “Ayan beyan”ın anlamını anlatıyorum.

       — "'Ayan beyan' demek 'açık seçik' anlamını taşır."

       — "Peki öğretmenim 'ayan beyan' hangi dilden?"

       — "Arapçadan Türkçeye geçmiştir."

       — "Türkçe karşılığı daha güzel, daha anlaşılır. Ben Türkçe kursuna geldim siz bana Arapça öğretmeye kalkıyorsunuz. Arapçanız sizde kalsın, bize Türkçe öğretiniz. Bir kavramın hem Arapçasını hem Türkçesini öğretince bizim de aklımızı karıştırıyorsunuz. Balkan coğrafyası pilav, yoğurt ve çorbayı Osmanlıdan öğrendi. Çünkü daha önce biz sütten yoğurt yapmayı bilmiyorduk. Siz de telefon, televizyonu İngilizceden aldınız. Çünkü bu aygıtları onlar buldu. İşte buna sözcük alış verişi denilir. Ama Türkçede “açık seçik” varken niye Arapın “ayan beyan”ına gereksinim duydunuz? Bunu ben anlayamıyorum."

       “Başka dilden aldığımız kelimeler Türkçemizi zenginleştirir” diyen Türkler için yazdım bunları. Yeni kuşakların aklını da Arapça ve Farsçalarla karıştırmayın. 50’li, 60’lı, 70’li yılların eski ezberleri ne yazık ki beynimize saplanan paslı çivilerdi. (Kaynak: Cengiz ÖKSÜZ, Alper AKSOY)

-----

-----

Doğru Yazım

"Aferim" değil, "aferin"

"Ankara'lı" değil, "Ankaralı"

"Ardarda" değil, "art arda" 

"Askari" değil, "asgari"

"Beyenmek" değil, "beğenmek"

"Bilader" değil, "birader"

"Dakka" değil, "dakika"

"Darp etmek" değil, "darbetmek"

"Deyil" değil, "değil"

"Dinazor" değil, "dinozor"

-----

Ayrı Yazılan Kelimeler

"Şey" her zaman ayrı yazılır.

Her şey 

Bir şey

Çok şey

Birçok şey

Hiçbir şey

Hafta içi

Hafta sonu

Hoş geldin

Hoşça kal

Kuru soğan

Sağ ol

Şu an

Var ol

Ya da

Yurt içi

Yurt dışı,

-----

Bitişik Yazılan Kelimeler

(Renk adlarıyla kurulan bitki, hayvan veya hastalık adları bitişik yazılır.)

Alabalık

Karadut

Bozayı

Birçoğu

Birçok

Birkaç

Bugün

Hiçbir

Yeşilsoğan

Yüzyıl

Yılbaşı

-----

Dilimize Yeni Kazandırdıklarımız:

Doğalgaz.......> Yer Gazı

Petrol............> Yer Yağı

SMS ....................................> Kısa Haber, Kısa Bilgi

Smoothie .........> Karsanbaç

Jülyen ....................> Şerit Doğrama

Hyperloop ........> Hız Kovanı

-----

Türkçe'si Varken..

Arapça------------Türkçe

Acele..................İvedi

Asır.......... .........Yüzyıl

Bazı......... .........Kimi

Cevap...... ........Yanıt

Delil......... .........Kanıt

Devre...... .........Dönem

Ebedi...... .........Sonsuz

Ecdat...... .........Ata

Evrak...... .........Belge

Fakir....... .........Yoksul

-----

Türkçe / Doğru Yazılsın, Doğru Söylensin ARŞİVİ >

Bu içerik Kotbas Art Colors tarafından üretilmiştir.