Genç ve Yeni Çizerler Geliyor Mu?

Çocuklara sağlanacak katkı, donanım ve birikimin ilk sırasındaki aracın karikatür sanatı olduğunu iddia ediyorum. Çünkü, karikatür sanatının çocuklarda ortaya çıkaracağı artı gelişme yadsınamayacak kadar çok olacaktır.

(Foto: Facebook / Kamil YAVUZ Atölyesi)

Muammer KOTBAŞ

Hayvan ve insan sevgisi..

Çoğu zaman kendi bakış açımızın da etkisiyle genel kabullerin bize kazandırdığı görüşleri, kesin doğrularmış gibi kabul ederiz. Yaşamın gerçeği bunun tam aksi olabilir. İyi analiz etmek gerekir.

- "Çocuklara insan sevgisini öğretmiyoruz ki, hayvana sevgi duysun!"

- "Hayır! Tam aksine, çocuklara önce hayvan sevgisini öğretirsek insana da sevgi ve saygı duyar."

Mantıklı bir çıkarım bana göre. Hayvan sevgisini edinen çocuklar, sonraki süreçte sağlam raylar üzerinde, canlılara zarar vermeden yollarına devam edebileceklerdir.

Akşehir, 06 Temmuz 2017
(Foto: Muammer KOTBAŞ Arşivi)

Çocuklar ve dergiler..

Çizgi roman ustası Ramazan TÜRKMEN "Çocuklar, Dünyada Masumiyetin Simgesi.." başlıklı yazısında şöyle diyor;

"Geleceğin emanetçisi.. Yaşamın en neşeli hali.. Düşlerin en çılgın kahramanlarıdır..

İşte bu yüzden çocukların dünyası, en uçuk hayallere erişebilecek kadar özgür ve en küçük bir yanlışı kaldıramayacak kadar hassastır. Bu sebeple büyüklerin çocukların dünyasına ulaşabilmesi biraz zor ve özveri isteyen bir iştir.

Bu sebeple, çocuklar için hazırlanan her türlü yayın ve yapım bin elekten geçirilir. Hatta hepimizin başından geçen çocukluk dönemini yeniden anlayabilmek için pedagojik eğitimler falan alırız. Anlayacağınız çocuklara yönelik çalışmalar oldukça hassas konulardır. Çünkü onlar için atacağımız her adım gelecekteki kuşakların iyi ya da kötü bir insan olmasını sağlar. Bu yüzden okuma kültürümüzün önemli bir parçasını oluşturan dergilere de bu hususta büyük roller düşmektedir."

Saniye ZENGİNLİ Karikatür Sergisi
Ataköy Kültür Koleji, 22 Mart 2022
(Foto: Facebook / Musa GÜMÜŞ Atölyesi)

Sergilerde eser çözümleme..

Açtığımız karikatür sergilerinde yaşadığımız bir konudur. Evrensel karikatürlerde kullandığımız simgesel her şey, o karikatürün düşünce ve espri çözümlemesindeki rolü olan unsurlardır. Bir çeşit 'Karikatürün kodları'dır.

Sergiye gelen kişilerden bazılarının, karikatürdeki anlatımı kavrayamadan ve çözümleyemeden, sanki anlatım yetersizmiş, kendisinin çözme problemi yokmuş ve düşünce yeterliğini sorgulamadan, ilk sorusunu kendine değil, eserin çizerine yöneltmektedir.

- "Burada ne anlatmak istediniz?"..

Bu tür sorulara ben, ya soru ile karşılık veririm;

- "Siz ne anladınız?"...

Ya da "Ne anladıysanız odur!" diye yanıtlarım.

Karikatürcü Akdağ SAYDUT,
karikatüre ilgi duyan gencin portresini çizdikten sonra. (04 Şubat 2017)
(Foto: Muammer KOTBAŞ Arşivi)

Ortak düşünce..

Yukarıda üç ayrı anlatımdaki saptama ile değinilen ve ortaya çıkan ortak bir düşünce var. Çocuklar ve gençlere, gelecekte yaşamın kalitesini arttıracak hak ettikleri donanımı ver(ebil)mek.

Çocuklara sağlanacak katkı, donanım ve birikimin ilk sırasındaki aracın karikatür sanatı olduğunu iddia ediyorum.

Çünkü, karikatür sanatının çocuklarda ortaya çıkaracağı artı gelişme yadsınamayacak kadar çok olacaktır. Gelecekte karikatür çizeri olsa da, karikatür okuyucusu olsa da bu gerçek değişmeyecektir. Öncelikle olaylara, çevresine, yaşama, insana her şeye bakış açısında gelişme yaratacaktır. Sanata, mimariye, tarihe, kültürlere, doğaya, duyarlı olacaktır. Karikatürdeki imgeleri, simgeleri ve kodları bilecektir. Akıl yürütmeyi, düşünce geliştirmeyi, çözümlemeyi ve eleştiriyi kavrayacaktır. Sanat disiplinleri arasındaki bağlantı nedeniyle dört dörtlük estetik anlayışa sahip bir kişiliğe ulaşacaktır.

Akşehir, 06 temmuz 2017
(Foto: Muammer KOTBAŞ Arşivi)

Yazı başlığımız "Genç ve Yeni Çizerler Geliyor Mu?" idi. Peki yeni karikatürcü yetişiyor mu? Arkadan gelen var mı? Sayısal olarak bir kesinlikten söz edemezsek de, umudumuzu yitirmeyeceğimiz kadar çizgi ile barışık bir kuşak var. Konuyu salt Türkiye ölçekli değerlendirdiğimizde, bazı karikatürcü arkadaşlarımızın özverili kişisel çabaları ile karikatür atölyeleri ve yayınlar umudumuzu arttıran baş unsurlardır diyebiliriz. Bu zamanla çevresel ivme kazanıp genişleyerek daha çok kişinin radarında olacaktır.

farklı dönemlerde, açıkhava etkinlikleri, festivaller gibi oluşumlarda çocuklarla düzenlediğimiz kısa süreli atölye çalışmaları da, karikatüre olan ilginin somut göstergesiydi.

Aynı şekilde, dünya genelinde de karikatüre ilgi duyan ve karikatür okuyucusu olan gerçekçi bir kitle var. Bütün bunlar benim kişisel gözlemlerim. Yine de yerel ve genel anlamda net bilgi için özenli araştırmaları dikkate almamız gerekir.

Akşehir, 06 temmuz 2017
(Foto: Muammer KOTBAŞ Arşivi)

Bu gözlemlerimize karşılık, durumu harika bir şekilde özetleyen Karikatürcü Osman Yavuz İNAL'ın bir notu ile yazımı bitiriyorum.

"Çocuklar / gençler için ne yapılsa azdır. Onlara karikatürü, mizahı sevdirmek Dünyaya bakış açılarını farklılaştırdığı, zenginleştirdiği için çok değerli.

Bazen eleştirel bir bakış bazen de çevreye, insanlara sıcacık bir gülümseme ile bakışı öğretiyor ve bu öğreti, zamanla mizahla karikatürle ilgisi, merakı azalsa da bakış açışına yansıdığı için farkında olmadan o zenginliği yaratıyor.

Hiç olmazsa mizahı, karikatürü seven bir insan olmalarını sağlar.
Hepimiz öyle olmadık mı?" (Osman Yavuz İNAL)

Karikatür Yazıları

Diğer Yazılar

Pazar Notları